Turunan Kén Arok

Ilustrasi kéngéng Mang Nanang.

Keur sakola kungsi boga babaturan ngaranna si Somad. Eta budak teuing ku bengal. Ka batur hayangna ngan ngajak paséa. Teu kaop aya masalah saeutik langsung ambek. Atuh gelut mah gelut ampir unggal poé. Ku guru mindeng diwurukkan tapi kawas teu mempan. Geus puguh ari digelendeng mah sok kawas ngahajakeun. Bedang, basangkal, kitu pibasaeunana.

Ku si Maksum—sobatna—dilandihna téh “Si Turunan Kén Arok”. Pédah éta cenah dina sejarah aya kekentong ngaranna Kén Arok, nu jadi raja di Tumapel taun 1222-1227. Ari Kén Arok, cenah ceuk pararaton, ti bubudak kénéh geus bengal jeung basangkal. Resep kana adu-aduan, resep gelut, nepi ka jadi jawarana sanggeus dewasa. Ceuk carita, manéhna téh pada mikagigis lantaran jagoan. Katelah tukang tarok, tukang bobok, tukang mukakeun anerok. Malah pan boga pamajikanana gé meunang ngarebut ti dununganana (baca: Kén Arok Raja Tumapel). Kitu deui kakawasaanana dipimilik ku cara kudéta.

Kiwari ari ngabandungan polah masarakat nu kabaca dina média sok inget ka si Maksum. Nya éta soal turunan Kén Arok téa. Memang ari hubungan mah kawasna teu aya, kawantu jauh pisan ti jaman Kén Arok nepi ka ayeuna téh aya dalapan abadna. Tapi mun ngalenyepan sipat masarakat urang kiwari, kawasna aya ogé sipat-sipat Kén Arok nu mémang ngancik di masarakat urang. Geura urang titenan.

Di masarakat urang loba kénéh jelema nu ngaheulakeun amarah batan pamikiran. Contona: mun aya bangsat katéwak, hayangna téh langsung nyiksa sahabekna teu mikir leuwih panjang. Atuh mun aya teu kapanuju hayangna langsung ngaruksak. Geura tingali dina unjuk rasa, pan ka Pulisi gé wani ngalawan. Perkara leutik bisa jadi gedé. Upamana tina silihpanasan, suporter jeung suporter garelut campuh naker. Tina salah paham, warga kampung anu nyerang ka kampung séjén, kawas keur perang.

Jadi nu digegedékeun téh égoisme, rasa aing! Rasa aing jago, rasa aing kawasa, rasa aing loba balad, rasa aing boga beking jeung sajabana. Di jalan gedé, pira kasénggol saeutik nyel ambek; nyarékan atawa popolotot. Geus puguh kana aturan mah teu saeutik nu wani ngarempak. Dina trotoar, tukang dagang sagenahna ngahalangan nu lalar liwat. Nu marawa kandaraan lolobana harayang genah sorangan. Paduli teuing batur mah rék jadi korban gé.

Nu matak prihatin, di kalangan barudak sakola geus tumuwuh budaya tawuran. Ti mimiti barudak SMP nepi ka mahasiswa. Atuh organisasi barudak tukang ngaruksak nu disebut Géng Motor téa geus nerekab ka unggal tempat. Kawas teu bisa dibasmi, teuing kunaon. Nu matak éra, geuning di tingkat élit—upamana dikalangan para Wakil Rayat—budaya paséa alatan teu sapaham atawa teu aya kapanujuan téh ogé geus aya. Geuning aya kabéjakeun Anggota Dewan dogdag silih herengan rék garelut....

Ras ka Kén Arok, sasat tina jelema baragajul ngalaman hirup mulia jadi raja. Sok sanajan dimimitian ku cara kotor. Ras deui ka si Somad, budak basangkal téa, tina tukang gelut cenah jadi politisi nu kaasup vokal jeung boga pangaruh. Bédana, ari Kén Arok mah pamustunganana tiwas alatan diarah pati, ari si Somad mah majar téh asup ka bui alatan korupsi....

Ceuk gerentes haté: boa-boa Kén Arok téh aya kénéh di lingkungan urang. Nyurup dina paripolah masarakat urang! Ana kitu, palangsiang turunan Kén Arok téh nyatana urang.... [] Mang Nanang